Biotechnology

การเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอเทคนิค DNA cloning

เป็นการเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอโดยนำชิ้นส่วนดีเอ็นเอที่สนใจจะเพิ่มจำนวนเข้าไปแทรกในพลาสมิด (plasmid) พลาสมิดคือดีเอ็นเอที่เป็นวงที่เพิ่มจำนวนได้ เมื่อตัดพลาสมิดให้ขาดออกแล้วนำชิ้นส่วนดีเอ็นเอที่สนใจแทรกเข้าไป แล้วเชื่อมต่อชิ้นส่วนทั้งสองเข้าด้วยกันให้กลายเป็นวงเหมือนเดิมด้วยเอนไซม์ DNA ligase แล้วพลาสมิดนั้นจะถูกเรียกว่า recombinant plasmid ซึ่ง recombinant plasmid นี้ยังเพิ่มจำนวนไม่ได้ ต้องนำ recombinant plasmid นี้เข้าไปในเซลล์แบคทีเรียก่อน จากนั้นเมื่อแบคทีเรียแบ่งตัวจากหนึ่งเป็นสองก็จะมีพลาสมิดเพิ่มติดไปในเซลล์ใหม่ด้วย เมื่อแบคทีเรียแบ่งตัวหลาย ๆ ครั้งก็จะได้ recombinant plasmid ที่มีจำนวนมาก ๆ ด้วย วิธีการนี้ทำให้ได้ชิ้นส่วนดีเอ็นเอที่ต้องการได้คราวละมาก ๆ วิธีโคลนนิงนี้นิยมใช้เพื่อเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอเพื่อผลิตโปรตีนที่สนใจ พลาสมิดที่ใช้สำหรับโคลนนิงเรียกว่า cloning vector พลาสมิดของแบคทีเรียเป็นที่นิยมในการใช้เป็นเวกเตอร์เพราะสามารถนำเข้าเซลล์แบคทีเรียได้ง่าย

รูปที่ 1 DNA cloning โดยการนำยีนจากสิ่งมีชีวิตอื่นเข้าไปใส่ในพลาสมิดแล้วนำเข้าสู่เซลล์แบคทีเรียเพื่อให้เซลล์แบคทีเรียสร้างโปรตีนจากยีนที่ใส่เข้าไป

รูปที่ 2 การสร้าง recombinant plasmid โดยตัดพลาสมิดใช้กลายเป็นเส้นด้วยเอนไซม์ตัดจำเพาะแล้วนำยีนหรือชิ้นดีเอ็นเอที่สนใจเข้าไปแทรกแล้วเชื่อมต่อดีเอ็นเอเข้าด้วยกันด้วยเอนไซม์ DNA ligase